در این مقاله به بررسی تاریخچه چرم در ایران و جهان از 50000 سال پیش تا امروز می پردازیم. انسان های اولیه از شکار حیوانات و استفاده از پوست آنها برای زنده ماندن و زندگی بهتر بهره برده اند. تاریخچه چرم، استفاده از چرم به سالها قبل برمیگردد و پوست حیواناتی مانند گاو، گوسفند، بز، اسب، گاو، گوسفند، تمساح، خرگوش، موش، مار و حتی در موارد بسیار نادر گورخر و زرافه دارای استفاده شده است. کاربرد اصلی چرم در گذشته عمدتاً برای سرما و گرما بوده است. از زمانی که جوامع بشری شکل گرفتند، پیدایش چرم آغاز شد و چرم خام به چکمه و صندل چرمی، چادر و بسیاری اقلام دیگر تبدیل شد.
تاریخچه چرم در جهان و دوران پیش از تاریخ در دوران ماقبل تاریخ انسان ها از پوست حیوانات در حالی که با خز پوشیده شده بود استفاده می کردند و بدن خود را از سرما محافظت می کردند. چرم در عصر حجر (50000-3000 قبل از میلاد) در این عصر که یکی از طولانی ترین دوران زندگی بشر است، شواهدی به دست آمده که نشان می دهد انسان ها برای محافظت از خود از پوست حیوانات استفاده می کردند. قدیمی ترین کفش دنیا در تبریز کشف شد. اولین وسیله ای که از انسان های نخستین به دست آمد، ابزار سنگی برای بریدن پوست و گوشت حیوانات است
استفاده شده بود عصر برنز (3000-1300 قبل از میلاد) در عصر مفرغ، چرم بسیار محبوب شد و مورد استفاده انسان قرار گرفت. علاوه بر استفاده به عنوان پوشش و لباس، در جنگ نیز برای محافظت از سربازان استفاده می شد. تاریخچه چرم، با افزایش مبادلات کالا با کالا یا کالاهای با دانش و توانایی، تحول عظیمی در این صنعت و تبدیل پوست به چرم ایجاد شد و از چرم در تولید بسیاری از کالاها استفاده شد.
چرم در عصر آهن (230-1200 قبل از میلاد) تاریخچه چرم در عصر آهن در عصر آهن از چرم برای تولید جواهرات و لوازم چرمی استفاده می شد و کالایی با ارزش به شمار می رفت. هنگامی که جمعیت افزایش یافت، مردم بیشتری به چرم علاقه داشتند و محصولات تولید می کردند. چرم متنوع تر شد. چرم در مصر باستان (300-3000 قبل از میلاد) یکی از قدیمی ترین اسناد مکتوب چرم مربوط به مصر است. در آن زمان چون دباغی چرم بوی بسیار بدی داشت، این مکان ها دور از شهر و محل زندگی قرار می گرفتند. تاریخچه چرم در یونان باستان مردم یونان به دلیل آب و هوا
لباس هایی با پارچه های خنک و سبک می پوشیدند و از کفش های چرمی توری مانند استفاده می کردند. دباغی سبزیجات توسط یونانی ها ایجاد شد. یونانیان از چرم به طرق مختلف استفاده می کردند. در روم باستان، چرم ماده ای بود که در ارتش این کشور در امپراتوری روم بسیار مورد استفاده قرار می گرفت. همچنین از این ماده در ساخت بسیاری از اقلام دیگر از جمله کفش، لباس، بانداژ و … استفاده می شد.
تاریخچه چرم دست دوز در تمدن روم یکی از منحصر به فردترین و پیشرفته ترین تمدن ها بوده است و چرم در این امپراتوری بزرگ جایگاه ویژه ای داشته است. علاوه بر دباغی گیاهی که روی چرم انجام میشد، رومیها نوع دیگری از دباغی داشتند که به آن زاج گفته میشد که نوع دیگری از دباغی نیز وجود داشت که در آن از نمکهای آلومینیوم استفاده میشد که امروزه نیز از آن استفاده میشود.
صنعت چرم ایران
مردم ایران از قدیمی ترین مردمانی بودند که قادر به تولید چرم بودند و از چرم در تولید لباس و ابزار جنگی استفاده می کردند. در متون قدیمی واژه های مربوط به چرم زیاد است. ایرانیان از پوست برای نوشتن داستان ها و حوادث استفاده می کردند و روی پوست می نوشتند. رونق تجارت چرم در ایران در دوره عباسیان، استفاده از چرم در ایران بسیار متداول بود که از کاربردهای آن می توان به ساخت لباس، افسار اسب، جلد کتاب اشاره کرد. پس از حمله مغولان به ایران، تجارت چرم همچنان پر رونق و سودآور بود.
و بیشترین استفاده در دوره تیموری از چرم برای پوشش کتاب ها استفاده می شد و برای سوخت نیز استفاده می شد. در دوره صفویه صنعت چرم همچنان رواج و رونق داشت. در دوره قاجار معروف ترین چرم ها مربوط به شهر همدان بوده است. تاریخچه چرم در قرون وسطی تاریخچه چرم در اروپا در قرون وسطی، چرم بسیار مهم بوده و علاوه بر استفاده در تهیه لباس و ملزومات، کاربردهای زیادی برای هنر نیز داشته است. در این عصر، چرم نمایانگر طبقات اجتماعی مردم بود.
در دوره رنسانس صنایع دستی که با چرم ساخته می شد رونق زیادی داشت. همچنین از چرم برای قالب سازی، مهرسازی، اسباب بازی و بسیاری موارد دیگر استفاده می شد.
وضعیت صنعت چرم
در دوران انقلاب صنعتی به دلیل پیدایش ماشین آلات صنعتی فراوان، تولید چرم و محصولات چرمی رشد و توسعه بیشتری یافت و به رشد و شکوفایی رسید. پس از اختراع و استفاده از دباغی با نمک کروم، چرم تولید شده بادوام تر و بسیار نرم تر بود. عصر روشنگری در این دوران، ابرقدرت ها شروع به کنترل تولید چرم کردند و تغییرات زیادی در صنعت چرم ایجاد کردند. در این دوره کشورها روی کالاهای خاص تمرکز کردند و محصولات خاص و متنوعی تولید کردند، فرانسه کفش های مخصوص تولید کرد و اسپانیا با آن زره می ساخت.
چرم یکی از عوامل پیشرفت در آن عصر بود. چرم در دنیای مدرن امروزی روش های تولید چرم به روش گیاهی، روش کرومی، روش آلدهیدی و روش زاج می باشد. همچنین در این دوران بیشتر افراد جوامع مختلف از چرم های مختلف مانند چرم شترمرغ استفاده می کردند. در دوره های مختلف تمدن بشری، چرم رشد و نمو زیادی پیدا کرد و از آن به طرق مختلف استفاده می شد. تقاضا برای این محصول به حدی بود که سازندگان مجبور به ساخت چرم مصنوعی ارزانتر از مواد پلاستیکی شدند. این تاریخچه چرم ایران و جهان بود که امیدوارم براتون مفید بوده باشه.